هلشتاین فریزن (انگلیسی: Holstein Friesian cattle) (که در آمریکای شمالی با نام اختصاری هلشتاین و در انگلستان و ایرلند با نام فریزن شناخته می‌شود) یکی از نژادهای پرورشی گاو شیری است که منشأ آن به هلند شمالی و فریسلاند و شلسویگ-هولشتاین در آلمان شمالی برمی‌گردد. این نژاد گاو بالاترین میزان تولید شیر در میان کل حیوانات شیرده جهان را دارا می‌باشد.
نژاد هلشتاین فریزن نتیجهٔ تلاش دامداران هلندی و آلمانی است که به دنبال دستیابی به گاوهایی بودند که بتوانند بیشترین استفاده را از علوفه مصرفی داشته باشند. با رشد جمعیت جهان، این نژاد، به منظور توسعهٔ بازارهای تولید شیر، از هلند به آمریکای شمالی و جنوبی وارد شد. در گذشته در شمال اروپا، از این نژاد برای شیردهی و در جنوب اروپا برای مصرف گوشت استفاده می‌شد. از سال ۱۹۴۵، توسعهٔ پرورش گاو به خصوص گاوهای شیری در اروپا بسیار مورد توجه است. بیش از هشتاد درصد از تولید شیر در اروپا مربوط به بوردو و ونیز است، که بیش از ۶۰ درصد از کل گاوهای موجود نیز به این مناطق تعلق دارد.
نژادهای اصیل هلندی این گاو با نژادهایی که در ایالات متحده آمریکا پرورش یافته‌اند، بسیار متفاوت می‌باشند. نژادهای هلندی، گاوهایی دو منظوره هستند که هم برای شیردهی و هم برای تولید محصولات گوشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ در حالیکه نژادهایی که در آمریکا پرورش یافته‌اند، فقط برای شیردهی استفاده می‌شوند. این مسیله باعث ایجاد گاوهایی تحت عنوان «سوپر هلشتاین» شده‌است که توانایی تولید ۶۰–۸۰ کیلوگرم شیر در روز را دارند.
به گاوهایی از این نژاد که در آمریکا برای تولید شیر اختصاصی شده‌اند، «هلشتاین» می‌گویند و برای گاوهای اصیل اروپایی که دو منظوره هستند، واژهٔ «فریزن» استفاده می‌شود. همچنین دامداران، گاوهای آمریکایی را با گاوهای اروپایی آمیزش دادند. به این گاوهایی که نتیجهٔ زادگیری بین این دو هستند، «هلشتاین-فریزن» گفته می‌شود.
در ایران، نژاد پرورشی در ۹۸ درصد از گاوداری‌ها هلشتاین فریزن است و دو درصد بقیه نیز به نژاد براون سوییس اختصاص دارد.
نژاد گاو هلشتاین رکود بیشترین میزان تولید شیر در جهان را دارد و جزو مشهورترین نژادهای گاوی در سراسر دنیا می باشد .گاو هلشتاین ژنتیکی بی نظیری را داراست و به عنوان مهم ترین نژاد گاو شیری در جهان شناخته می شود . اگر چه این نژاد به کشور هلند تعلق دارد اما بدلیل تطبیق پذیری خوب با انواع شرایط محیطی ، دامداران بسیاری از کشورهای جهان اقدام به پرورش این گاو هلشتاین می کنند. رنگ اغلب گاوهای هلشتاین ترکیبی از سیاه و سفید است و قدی در حدود ۵ فوت می باشد.
اولین اجداد آنها در حدود ۲۰۰۰ سال پیش ظاهر شده اند . در قسمت های شمالی اروپا گاو هلشتاین بیشتر برای مقاصد تولید شیر پرورش می دهند اما در مناطق جنوبی این قاره هدف از پرورش تولید گوشت می باشد . به طور کلی از طول عمری بالا نیز برخوردار هستند . وزن گوساله های تازه متولد شده این نژاد گاوی حدود ۴۵ کیلوگرم می باشد . نرخ بهره وری بالایی هم از لحاظ تولید شیر و هم از لحاظ وزن گیری دارند
برخی از مهم ترین ویژگی های گاو هلشتاین
میزان تولید شیر : ۱۱۸۰۰ کیلوگرم در سال
نام دیگر :گاو هلشتاین فریزیان یا گاو Friesian
کشور : هلند
ویژگی : بیشترین رکورد تولید شیر در جهان
وزن : حدود ۱ تن
